Lezing over zoetwatererven in het Berlagehuis te Usquert

USQUERT – Op zondagmiddag 9 maart wordt in het Berlagehuis in Usquert een lezing gehouden over zoetwatererven. Spreker is Lieke Jildou de Jong, landschapsarchitecte, die met dit revolutionaire idee een belangrijke ontwerpprijs won. Toch is er nog geen enkel zoetwatererf gerealiseerd ……..

Vraag: hoe kan het boerenerf worden ingezet om het landschap aan te passen op de hedendaagse uitdagingen voor het productielandschap?

Het ontwerp Zoetwatererven lost – volgens de jury van de Archiprix 2022 – alle belangrijke problemen integraal op én voegt daarbij een uitermate poëtische laag aan het landschap toe.

In het noorden van Groningen ligt een uitgestrekt polderlandschap dat ooit zee was. Het in cultuur gebrachte deel van de Waddenzee beschikt over een zeer vruchtbare bodemsamenstelling, die uitermate geschikt is voor akkerbouw. Maar hoge bewerkingskosten en regeldruk zorgen ervoor dat de draagkracht van de bodem overschreden wordt. Met de ontwikkeling van het klimaat en de zeespiegelstijging leidt dit tot verdroging, verdichting en verzilting van de akkers, waardoor binnen afzienbare tijd landbouw onmogelijk dreigt te worden. Om het cultuurhistorische voedsellandschap toekomstbestendig te maken zijn fundamentele veranderingen nodig in het huidige landschappelijke systeem. Water, bodem, ecologie en landbouw moeten in een samenhangend systeem worden ondergebracht.

Het antwoord: Lieke Jildou de Jong heeft de Hollande Waterlinie als inspiratiebron genomen: “De forten van de linie zijn op strategische plekken gepositioneerd en zo ontworpen dat ze samenvallen met het omringende landschap. Samen met een reeks aan inlaten en sluisjes vormen de forten een fijnmazige verdedigingslinie die op grote schaal effect heeft, zonder het landschap aan te tasten. Dit principe heb ik ook toegepast in Noord Groningen. Een reeks relatief kleine ingrepen in het landschap, zogenoemde Zoetwater Erven, vormen samen een regionaal netwerk dat de strijd aangaat met verzilting en verdroging en biodiversiteit een positie teruggeeft in het landschap.

Historische erven en landgoederen uit het Groningse landschap vormen een belangrijke inspiratie voor de inrichting van de Zoetwater Erven. Die krijgen dezelfde opzet en formaat als een boerenerf, alleen worden ze niet bewoond. Ze dienen als ‘huisvesting’ van biodiversiteit en infiltreren overtollig regenwater uit de polder. Ze worden toegepast in onbewoonde polders die uitsluitend bestaan uit open akkers. Met de introductie van deze nieuwe erven zal het landschap er uitzien als een natuurlijke continuering van het achterliggende cultuurlandschap waarin dat open landschap wordt afgewisseld met fraaie boomsingels zoals rondom boerderijen.”

Zondag 9 maart, aanvang: 15.00 uur (inloop 14.30 uur)

Reserveren graag per mail naar info@berlagehuisusquert.nl